Belangrijkste Symptomen en Punten:
- Pijnlijke en dikke knie
- Traumamoment met knie
- Slotkrachten (gevoel van op slot schieten knie)
Belangrijkste Symptomen en Punten:
In het kort
Jaarlijks scheuren er ongeveer 1 op 3000 mensen een voorste kruisband.
Als u dit leest bent u waarschijnlijk een van deze personen.
Misschien bent u al deels bekend met uw opties. Veelal wordt een VKB geopereerd maar dit is niet altijd nodig. Een zogenaamd conservatief beleid gaat ervan uit dat de knie wordt op getraind zonder de operatie, hierna heeft iemand veelal geen klachten meer. Welke keuze je ook maakt wij kunnen je als fysiotherapeuten goed helpen bij je herstel. handvatten om je herstel zo goed mogelijk te laten verlopen, denk hierbij aan specifieke oefeningen voor kracht en balans.
Punten van dit Artikel:
Gerelateerde Artikelen
Geweldig en zeer kundig personeel! Denken met je mee in de situatie die voor jou van toepassing is. Altijd heel goed en snel van mijn kwalen af. MTP Fysiotherapie is dan ook echt een aanrader.
Very professional set up all staff have great knowledge and understanding. Rugby being such a contact sport some practices are not used to type of injuries from Rugby and the mental aspect of a Rugby player. A rugby players 1st question is when can I get back on the field. These guys do everything they can to get you back and remain realistic. Great stuff!
De Cijfers
Per jaar zijn er naar schatting 1 op de 3000 mensen die een voorste kruisband ruptuur oplopen.
Deze blessure komt voornamelijk bij sporters voor. Bij de amateursporters komt dat erop neer dat ongeveer 3% een VKB-ruptuur oploopt, sport je op hoog niveau (topsport) dan loopt dit zelfs op naar 15%.
Sporten waarbij veel draaimomenten zijn vergroten het risico op een VKB-ruptuur, dit geld ook voor contact sporten.
Toch geldt dat bij circa 70% van de VKB-rupturen deze wordt opgelopen zonder een contact moment met tegenstander of teamgenoot. De krachten waardoor deze ruptuur ontstaat komen vanuit de persoon zelf.
Helaas is het ook zo dat vrouwen meer kans maken op een VKB-ruptuur dan mannen die dezelfde sport beoefenen. Dit komt doordat vrouwen over het algemeen een grotere binnenwaartse hoek in hun knie hebben (X-benen).
Per jaar worden in Nederland circa 8000-9000 voorstekruisband reconstructies uitgevoerd. Naast een chirurgische ingreep kan er ook voor een conservatief (zonder operatie) beleid worden gekozen. Later meer over deze opties.
Wat is de voorste kruisband en hoe ontstaat de ruptuur?
De knie heeft 4 grote banden (ligamenten) die de knie stabiliteit geven.
Je hebt 2 kruisbanden en 2 collaterale banden.
De collaterale banden bevinden zich aan de zijkant van de knie, aan beide de binnen en buitenzijde van de knie.
Binnen in de knie bevinden zich de kruisbanden, een voorste en achterste kruisband.
Je VKB heeft de functie om het naar binnen draaien van het onderbeen tegen te gaan, daarnaast zorgt hij ervoor dat het onderbeen niet naar voren kan bewegen. Bij het te ver uitvoeren van deze bewegingen kan de VKB in- of afscheuren. Dan spreken we van een VKB-ruptuur. Het komt veelal voor dat niet allen de VKB maar ook de mediale (binnen) band en meniscus zijn beschadigd.
In de meeste gevallen is het exacte moment van scheuring bekend bij de sporter.
De ruptuur gaat vaak gepaard met een forse pijnscheut, in sommige gevallen is er zelfs een duidelijk knappend geluid te horen. Direct na het oplopen zal er al zwelling komen, dit (in combinatie met pijn) maakt het vaak moeilijk om op de sportaccommodatie de knie goed te kunnen testen. Naast de zwelling zien wij vaak dat er ook sprake is van een blauwe plek.
Naar verloop van tijd zal de zwelling minder worden, hierdoor kan je wat controle over je knie kwijtraken. Hij gaat instabiel voelen en veelal zwalkt hij naar binnen, dit zijn zwikneigingen. Zwikken is een van de meest voorkomende kenmerken van een VKB-ruptuur.
Als fysiotherapeut kunnen wij de VKB-ruptuur goed uittesten, vooral bij een afscheuring kunnen wij de testen goed uitvoeren. Toch is het van belang om met 100% zekerheid te zeggen hoe de VKB eraan toe is, hiervoor is een MRI nodig. Door een MRI kan er in beeld worden gebracht hoever de VKB gescheurd is en welke vervolgstappen het beste zijn.
Nadat je de MRI hebt ondergaan en de schade is vastgesteld is het tijd om na te denken over de behandeling. In Nederland worden voor de VKB-reconstructie of het conservatieve beleid aangeboden.
Bij het conservatieve beleid wordt er gekozen om niet te opereren. Door middel van kracht-, coördinatie- en uithoudingsvermogen trainingen wordt de knie zo sterk mogelijk gemaakt. Veelal is sporthervatting nog gewoon een optie. Indien je toch klachten blijft houden (pijn en zwikneigingen) is mogelijk toch nog een operatie nodig
Bij een reconstructie worden er voornamelijk 2 vormen aangeboden. Er wordt met lichaamseigen structuren een nieuwe VKB gemaakt. Dit kan zijn een hamstringpees of een pees van de knieschijf. In de meeste gevallen wordt toch gekozen voor de hamstringpees gezien deze wat langer is en het herstel wat spoediger verloopt.
Om jullie zo goed te helpen bij je revalidatie maken wij gebruik van Physitrack.
Bij de operatie wordt de nieuwe pees op de plek van de oorspronkelijke vastgezet, hierdoor krijg je een litteken van circa 4 cm aan de voorzijde van je scheenbeen. Daarnaast krijg je links en rechts nog 2 kleine littekens voor de instrumenten voor de kijk operatie.
Aangeraden wordt om voorafgaand aan je operatie ook naar de fysio te gaan. Dit om zo sterk mogelijk de operatie in te gaan en het herstel erna te versnellen. Naast deze 2 meest voorkomende opties is er een nieuwere behandelmethode in opkomst.
We zien steeds meer dat een (partiële) ruptuur wordt behandeld met stamcel injecties. De stamcellen vormen nieuwe cellen waaruit de VKB bestaat waardoor deze als het ware heelt. Gezien deze behandeling nog redelijk nieuw is wordt dit in Nederland nog niet gedaan. De resultaten tot op heden zien er veel belovend uit, echter is het effect op langere termijn nog niet bekend. Zou je toch kiezen voor een stamcel injectie dan zal je hiervoor dus naar het buitenland moeten gaan.
Na de operatie begint een langdurig revalidatie proces, de norm die hiervoor staat is 9 tot 12 maanden.
De eerste 3 maanden is de reconstructie het meest kwetsbaar, dit omdat hij nog goed ingekapseld moet worden.
Direct na de operatie zal je met krukken lopen, het afbouwen hiervan gaat op geleide van pijn en wanneer je stabiliteit toeneemt. Dit kan redelijk snel, veelal binnen de eerste maand zien wij dat men al volledig zonder krukken kan functioneren.
Het herstel vindt plaats in 3 fases.
Fase 1 draait met name om het herstel van functie. Het doel is om de knie weer volledig te kunnen buigen en strekken. Daarnaast moet ook de knieschijf weer optimaal kunnen meebewegen.
Er zal binnen fase 1 gestart worden met het trainen van de boven benen, zo zal bijvoorbeeld de squat weer worden uitgevoerd. De nadruk van de krachttraining ligt binnen deze fase op het activeren van de quadriceps (voorkant) en de hamstrings (achterkant) en bilspieren. Bij de krachttraining wordt veel gelet om de coördinatie/houding van het lichaam.
Naast krachtraining en mobiliteit worden activiteiten als wandelen en fietsen (op een hometrainer) aangeraden. Deze activiteiten zorgen ervoor dat je weer steun gaat nemen op de geopereerde kant en vergroten de mobiliteit.
Voor je door kan naar de 2 de fase van de revalidatie moet je voldoen aan de volgende criteria:
Criteria Fase 1
Na Fase 1 zal je in het dagelijks leven weer volledig kunnen functioneren.
De doelen voor fase 2 zijn om weer sportactiviteiten te hervatten en zwaar lichamelijk werk mogelijk te maken.
Om dit te bereiken zal er zwaarder worden belast. Oefeningen als de squat zullen bijvoorbeeld ook met 1 been worden uitgevoerd. Ook kan er weer met gewicht een volledige buiging worden gemaakt in de knie.
Daarnaast wordt er veel aandacht besteed aan de actieve stabiliteit. Een goede actieve stabiliteit is een voorwaarde om te beginnen met hardlopen. Wanneer dit in orde is kan erna ongeveer 12 weken worden gestart met hardlopen.
Naast hardlopen kan er in fase 2 week weer buiten worden gefietst. Ook zijn cardio apparatuur als een crosstrainer of roeimachine weer goed mogelijk.
Aan het eind van fase 2, wanneer de kracht en coördinatie goed is, wordt er gestart met agility oefeningen. Dit zijn oefeningen voor de coördinatie, vaak op hoge snelheid. Deze worden onder andere uitgevoerd met een speed ladder of hordes.
Om te starten met fase 3 van de revalidatie moeten weer aan een aantal eisen worden voldaan. Je wordt door ons getest of de kracht van beide benen goed genoeg is ( limb symmetry index >80%), dit wordt gedaan door middel van kracht testen maar ook een sprong test (hop test).
Naast de kracht moeten oefeningen correct worden uitgevoerd. Binnen het revalidatieproces zien wij veelal dat fase 2 het langste duurt.
Het doel van fase 3 is om volledig mee te gaan doen met sport en/of zwaar werk.
Om dit te bereiken zullen trainingen maximaal opgeschaald worden. Naast de bekende krachtraining zullen er sport-specifieke oefeningen worden gedaan. Ook zal de explosieve kracht meer aan bod komen. Hierbij komen veel 1-benige spongvormen aan bod.
Naast kracht wordt er nog steeds veel aandacht besteed aan de coördinatie. Wel meer door middel van agility oefeningen. Deze zullen vaker en intensiever worden gedaan.
Wanneer dit goed gaat kan je de training hervatten bij de sportclub. Dit gaat natuurlijk met een geleidelijke opbouw.
Om volledig deel te kunnen nemen aan sport en bij ons uitbehandeld te zijn hebben we weer een aantal criteria waaraan je moet voldoen:
Criteria 3de Fase
Wanneer je aan deze eisen voldoet ben je uitbehandeld en kan je weer aan alle activiteiten deelnemen.
Om goed in kaart te brengen in welke fase je zit en wat de veilige vervolgstappen zijn maken wij gebruik van een uitgebreid test protocol.
De testen zijn niet alleen voor de kracht in de benen, wij kijken ook naar de stabiliteit, mobiliteit en coördinatie. Veelal komen deze aspecten binnen de oefenen vormen aan de orde en worden deze ook als test ingezet.
Om er een waarde aan de testen te kunnen koppelen maken wij onder andere gebruik van Keiser apparatuur. Dit zijn machines die op luchtdruk werken. De voordelen hiervan zijn dat er tijdens de gehele beweging dezelfde druk geleverd moet worden. Hierdoor kunnen wij de kracht per been duidelijk in beeld krijgen.
In fase 3 zal er richting explosief en sport specifiek getraind worden, ook hierbij kunnen wij gebruik maken van de Keiser apparatuur. Met de Keiser apparaten kunnen wij de peak-force meten, dit is de explosieve kracht die iemand kan leveren. Daarnaast hebben de kabelstations een grote bewegingsvrijheid, hiermee kunnen we bijv. loop oefeningen doen.
Tijdens de revalidatie worden ook standaardtesten vanuit richtlijnen gehanteerd, denk hierbij aan sprongvormen en balans/coördinatie testen
Dit is een programma waarmee wij je online trainingen kunnen sturen. Via deze weg kunnen wij je revalidatie versnellen. Naar aanleiding van uw beschikbare middelen (thuis/sportschool) kunnen wij voor je op maat een oefenschema opstellen. Binnen dit oefenschema komen natuurlijk de eerdergenoemde fasen aan bod. Daarnaast blijven we u natuurlijk wel in de praktijk zien.
Na een VKB-reconstructie krijg een zo gehete chronische indicatie. Dit betekend dat je behandelingen vanuit je basisverzekering worden vergoed. Hier zitten wel wat voorwaarde aan. De eerste 20 behandelingen zijn voor eigen rekening, deze kunnen ook uit de aanvullende verzekering komen. Wanneer je niet aanvullend verzekerd ben zal je dus zelf voor deze kosten moeten opdragen. Als je wel aanvullend verzekerd ben maar dit is voor minder dan 20 behandelingen dan zal je het verschil in behandelingen moeten betalen.
Na deze 20 behandeling komt normaal gesproken ook nog het eigenrisico maar omdat je een operatie hebt ondergaan is dit al besteed. Wanneer je eigenrisico en de eerste 20 behandeling hebt gehad ga je dus over op je basisverzekering. Dit betekent voor gedurende een jaar na operatie datum een bijkomende kosten voor fysiotherapie voor de knie revalidatie.